Geometria układu zawieszenia jest bardzo istotnym elementem bezpiecznej pracy pojazdu. Geometria decyduje o stabilności poruszania się samochodu, o jego kierowalności, ma olbrzymi wpływ na przyczepność pojazdu do podłoża oraz przenoszenia sił pomiędzy oponami a podłożem.
Pracę zawieszenia oraz wpływ geometrii możemy przedstawić w kilku wariantach np.:
- Gdy samochód porusza się z minimalną prędkością, wtedy zadaniem zawieszenia i geometrii jest utrzymanie pojazdu w kierunku wyznaczonym przez kierowcę, stabilizacja jazdy oraz minimalizacja oporów toczenia. Zawieszenie musi być tak ustawione by płaszczyzny obrotu kół były równoległe do osi pojazdu.
- W drugim wariancie samochód porusza się z minimalną prędkością po łuku, wtedy oczekujemy od zawieszenia, aby każde koło toczyło się po swoim promieniu. Pamiętajmy jednak, że promień kół zewnętrznych będzie większy niż kół wewnętrznych.
- Ten wariant będzie najtrudniejszy dla naszego zawieszenia i geometrii. Samochód porusza się z dużą prędkością po łuku. W tym wypadku oczekujemy, aby opona cały czas stykała się z podłożem, a siły znoszenia nie powodowały styku opony z podłożem tylko na części szerokości bieżnika.
Wszystkie te warianty różnią się od siebie, a mimo to geometria zawieszenia radzi sobie z trudnościami zróżnicowanej przyczepności.
Jaki parametr geometrii jest najważniejszy?
Z punktu widzenia bezpieczeństwa i komfortu jazdy najważniejsza jest zbieżność kół pojazdu. W nowych pojazdach najczęściej występuje możliwość tylko regulacji zbieżności. W samochodach starego typu, samochodach sportowych, samochodach terenowych występuje dodatkowo możliwość regulacji np.: kąt pochylenia sworznia, kąt pochylenia koła, wysokości zawieszenia czy nierównoległość osi.
Zbieżność jest bardzo ważna, ponieważ decyduje o stabilności jazdy na wprost, wpływa na opory ruchu oraz ma bardzo duże znaczenie dla trwałości opon. Najczęściej zbieżność ma wartość dodatnią. Podaje się ją w stopniach, czasem w milimetrach. Przy napędzie na przednie koła zbieżność może być dodatnia, zerowa lub ujemna. Przy napędzie tylnym – tylko dodatnia. Ważne są też dwa inne parametry: kąt pochylenia koła i kąt pochylenia sworznia zwrotnicy. Obie te wartości są ze sobą ściśle związane. Jak już napisałem, w nowoczesnych autach te wartości można tylko zmierzyć, sprawdzić czy nie uległy zmianie, ale regulować ich się nie da. Trzeba tu jednak dodać, że zmiana tych dwóch parametrów w normalnej eksploatacji samochodu raczej nie następuje. To się może zmieniać tylko przy jakichś kolizjach, uderzeniach kołami o krawężnik, w czasie szybkiej jazdy po bardzo dziurawych czy wyboistych drogach.
Podsumowując ustawienie geometrii kół jest istotne ponieważ zapewniają prawidłowe prowadzenie pojazdu oraz zwiększają przyczepność opony. Poprawne ustawienie geometrii prowadzi do zminimalizowania obciążenia układu zawieszenia, minimalizuje wycieranie się opon, zmniejsza zużycie paliwa oraz co najważniejsze zwiększa bezpieczeństwo podczas jazdy.